آنچه در روش تولید بتن آماده اهمیت زیادی دارد، استفاده بجا و مناسب از مصالح دانهای، افزودنیها و آب است، چرا که استفاده به اندازه از مصالح با کیفیت، علاوه بر افزایش مقاومت بتن تولیدی، کارایی و دوام لازم را نیز برای بتن فراهم میکند. حال سؤال اینجاست که چه معیاری برای میزان بکارگیری مصالح وجود دارد و آیا نحوه تولید بتن آماده با دیگر بتنها یکسان است؟ برای پاسخ به این سؤالات، در این مقاله از بلاگ رامکا همراه ما باشید تا ضمن بررسی مختصر مصالح بتن آماده، روش ساخت و تولید بتن آماده را نیز بررسی کنیم.
بتن آماده چیست؟
بتن آماده بتنی است که با شرایط استاندارد در کارخانه تولید شده باشد و بتوان از آن در شرایط محیطی متفاوت استفاده نمود. تجهیزات و مصالح به کار رفته در بتن آماده، ۵۰% تا ۶۰% در سهم کلی پروژه دخیل بوده و این خود نشان از آن است که باید کیفیت مصالح و تجهیزات به کار رفته در بتن آماده کاملاً تأیید شود. از این رو لازم است آزمایشهای متداولی روی بتن تولیدی صورت گیرد تا بتن تولید شده، مقاومت مطلوب و کارایی لازم را داشته باشد.
مصالح تولید بتن آماده
در تولید بتن آماده نیز همانند سایر بتنها از سیمان، سنگدانه، آب و افزودنیهای بتن استفاده میشود. میزان بکارگیری هر یک از این مصالح با توجه به دستیابی به مقاومت کافی متفاوت خواهد بود. در ذیل به صورت جزئی، هر یک از مصالح مورد استفاده در تولید بتن آماده را بررسی خواهیم کرد.
سنگدانه در تولید بتن آماده
اولین مصالح مورد نیاز در تولید بتن آماده، سنگدانه است که باید روی آن آزمایشاتی انجام شود. این آزمایشات برای سطح حداقلی پیشبینی شدهاند و بسته به نوع بتن یا سازه و همچنین شرایط محیطی باید الزامات عملکردی را در نظر گرفت.
از جمله آزمایشات اصلی مورد نیاز برای سنگدانههای مصرفی در کارخانههای تولید بتن آماده، میتوان به مواردی چون: آزمایش دانهبندی، تعیین درصد جذب آب و وزن مخصوص سنگدانه، تعیین درصد رطوبت هوا، تعیین افت وزنی مصالح سنگی، تعیین میزان سنگدانههای سوزنی، پولکی و تعیین درصد ذرات کلوخهای و رسی اشاره کرد.
علاوه بر این آزمایشات، بعضی آییننامهها لزوم انجام برخی آزمایشات دیگر را روی سنگدانه در تولید بتن آماده ضروری دانستهاند؛ از جمله: آزمایش تعیین استعداد سنگدانه در برابر واکنشهای قلیایی سیلیسی و قلیایی کربناتی، تعیین میزان کلر سنگدانهها، میزان سولفات آنها و مقاومت آنها در برابر سایش.
به طور کلی از آنجا که بکارگیری این آزمایشات محدود هستند و هزینه تجهیزات مربوط به آن سرسامآور است، انجام آن برای بسیاری از کارخانههای تولید بتن آماده مقدور نیست. از این رو بیشتر این آزمایشات در آزمایشگاههای مرجع انجام شده و نتایج حاصل از آن در واحد کنترل کیفیت ثبت میشود.
بیشتر بخوانید: ۷ آزمایش سنگدانه بتن برای ساخت بتن با کیفیت
سیمان در تولید بتن آماده
کیفیت سیمان مصرفی نیز در تولید بتن تازه و سخت شده مؤثر است. از این رو کنترل مشخصات سیمان در وهله ورودی به کارگاه و پیش از مصرف از اهمیت زیادی برخوردار است. مطابق آنچه در استاندارد ملی آمده به ازای هر ۱۰۰ تن سیمان ورودی به کارگاه، باید آنالیز شیمیایی، آزمایشهای تعیین نرمی، انبساط اتوکلاو و انبساط در محلول سولفات روی سیمان انجام شود.
اما آنچه در تولید بتن آماده اهمیت دارد، انتخاب نوع سیمان با توجه به شرایط آب و هوایی و محیطی است. چنان که در مناطق حاشیه خلیج فارس به واسطه بروز مقوله خوردگی بتن، نباید از سیمان تیپ ۵ استفاده کرد. در شرایط آب و هوایی سرد نیز بهتر است از سیمان تیپ دو استفاده نشود.
آب مصرفی در تولید بتن آماده
عامل دیگر در تولید بتن آماده، آب است. بسیاری از کارخانههای تولید بتن آماده از آبهای زیرزمینی در تولید بتن خود استفاده میکنند و دسترسی به چاههای آب امکان استفاده را برای این کارخانهها آسانتر کرده است. اما همیشه استفاده از این منابع به صرفه نیست. در واقع زمانی که منابع زیرزمینی در مناطقی با خاک نامناسب و آلوده به املاح و مواد مضر باشند، باید ابتدا تحت بررسی قرار گیرند و آزمایشات لازم جهت کارایی آب روی آنها انجام شود و سپس در ساخت و تولید بتن به کار گرفته شوند.
مواد افزودنی در تولید بتن آماده
استفاده از انواع افزودنی بتن در کارخانههای تولید بتن آماده، تنها با درخواست مشتری انجام شده و در محل پروژه نیز برای بهبود پمپپذیری بتن استفاده میشود؛ بدون اینکه تغییری در نسبت آب به سیمان ایجاد شده و افزایش قابل توجهی در مقاومت فشاری ایجاد شود.
آنچه در خصوص مصرف افزودنیهای شیمی بتن اهمیت دارد اینکه پیش از بکارگیری مواد افزودنی باید به طرح اختلاط توجه شود؛ زیرا طرح اختلاط و مصالحی چون سیمان بر میزان و عملکرد افزودنیها نقش عمدهای دارند.
روش تولید بتن آماده
آنچه در تولید بتن آماده اهمیت زیادی دارد، پیمانه کردن و اختلاط بتن است. مشکل اصلی در خصوص توزین مصالح، وجود خطاهایی است که به علل مخلتفی چون کالیبره نبودن و نبود تجهیزات به روز اتفاق میافتد. در واقع عدم تعمیر و سرویس به موقع تجهیزات مربوط به توزین مصالح باعث میشود خطاهای زیادی از سوی کارخانهها ایجاد شود. برای مثال بسیاری از کارخانههای بتن آماده که تجهیزات کافی جهت توزین ندارند یا تعمیرات لازم را به موقع انجام ندادهاند، برای افزودن آب به مخلوط به صورت چشمی عمل کرده و با خطای زیادی مواجه شده و نسبت آب به سیمان را افزایش میدهند.
در بخش اختلاط مصالح نیز بسیاری از کارخانههای تولید بتن آماده، از مخلوطکنهای تابهای استفاده میکنند. این در حالی است که در سالهای اخیر به علت ضعف دستگاه چرخاننده پرهها این مخلوطکنها آنچنان که باید و شاید توانایی اختلاط بتن را با روانی کم نداشتهاند. به همین دلیل در بعضی کارخانههای تولید بتن آماده از مخلوطکنهای مدرن با نوع درام استفاده میشود؛ چرا که این مدلها به علت کارایی بالا سرعت بارگیری را افزایش میدهند.
مطابق پژوهشهای انجام شده زمان اختلاط مصالح در کارخانههای تولید بتن آماده برابر با ۱۰ تا ۱۵ ثانیه است و حتی در بعضی موارد دیده شده که به محض ورود مصالح به میکسرهای دستی، بلافاصله دریچه میکسر باز شده و مصالح از آن خارج میشود. این در حالی است که بر اساس آییننامههای معتبر، عمل اختلاط باید ۱٫۵ دقیقه پس از ریختن تمام مصالح تشکیلدهنده بتن در میکسر شروع شود؛ مگر اینکه بر اساس آزمایشات انجام شده مشخص گردد که با مدت زمان کوتاهتر نتایج قابل قبولی حاصل میشود.
حمل و انتقال بتن آماده
نکته نهایی در تولید بتن آماده، شیوههای انتقال آن به محل پروژه است. برای آنکه بتن با شرایط مطلوب به محل پروژه برسد، بهتر است موارد ذیل یا ترکیبی از آنها را به کار گیرید.
- بکارگیری ماشینآلات و تجهیزات مناسب
- ارائه طرح اختلاط مناسب با روانی ۶ تا ۱۴ سانتیمتر در محل پروژه
- اضافه کردن افزودنی روان کننده بتن یا ابر روان کننده بتن در محل پروژه یا در میانه فاصله حمل با هماهنگی واحد کنترل کیفی
همانطور که گفته شد کیفیت و میزان بکارگیری هر یک از مصالح در تولید بتن آماده اهمیت زیادی دارد؛ اما آنچه نکته کلیدی در تولید بتن آماده است، توزین مصالح و مخلوط کردن آنها در میکسرها است تا به نوعی اختلاط مناسب ایجاد شود. در این مقاله از بلاگ رامکا تلاش شد اطلاعات کاملی درباره بتن آماده و روش تولید آن در اختیار شما قرار گیرد. امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید بتنی با کیفیت تولید کنید و بهترین بتن را در ساخت سازههای مختلف بکارگیرید.
اشتراکها: 7 آزمایش سنگدانه بتن برای ساخت بتن با کیفیت - صنایع شیمی ساختمان رامکا
بلاگ رامکا برای من به یک دوستِ جوانِ خردمند تبدیل شده که هر وقت بهش مراجعه میکنم، یه عالمه حرف ناب و تازه درباره بتن داره. چون به طور پیوسته در حال یادگیریِ مؤثرترین مهارتها از بهروزترین منابع است.
از اینکه ما رو دنبال میکنید ممنونم🌹