عمل آوری بتن با بخار، از جمله روش‌های عمل‌آوری عناصر بتن در بخار آب است که طی آن هیدراتاسیون سیمان با سرعت بیشتری انجام می‌شود و در نتیجه، سرعت گیرش افزایش یافته و شرایطی فراهم می‌شود که بتن زودتر به مقاومت مطلوب دست یابد. این عمل‌آوری یا تحت فشار اتمسفر یا با بخار فشار بالا انجام می‌شود و بیشتر در مواقعی کاربرد دارد که لازم است مقاومت بتن در دوره زمانی کوتاه‌تر، مثلاً ۳ روز یا کمتر حاصل شود. در این مقاله از بلاگ رامکا درصدد هستیم ضمن تبیین روش‌های عمل‌آوری با بخار، به بررسی بعضی مزایا و معایب آن نیز بپردازیم. پس تا انتها همراه ما باشید.
عمل آوری بتن با بخار
کیورینگ بتن با بخار یکی از شیوه‌های اصلی عمل‌آوری بتن در هوای سرد است و در مواقعی که بتن برای انجام هیدراتاسیون به گرمای اضافی نیاز دارد، ترجیح داده می‌شود. دلیل اصلی انتخاب این روش مراقبتی از بتن، دستیابی به حداکثر مقاومت اولیه است و بیشتر در مناطقی که دمای هوا بسیار کم است، استفاده می‌شود.
از آن‌جا که در این روش با ایجاد حرارت زیاد همراه با رطوبت کافی، گیرش بتن تسریع می‌شود، در کیورینگ بتنهای پیش‌ساخته بسیار کاربردی است؛ چرا که خارج کردن بتن از قالب و انتقال بتنهای پیش‌ساخته به انبار، نیازمند افزایش مقاومت اولیه بتن است.
روش‌های عمل آوری بتن با بخار
عمل‌آوری با بخار یکی از سریع‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌های مراقبت از بتن است و در مواقعی که دستیابی به مقاومت سریع اهمیت دارد، استفاده می‌شود. کیورینگ بتن با بخار از طریق بخار در فشار اتمسفر و بخار فشار بالا در اتوکلاو امکان‌پذیر است که در ذیل به تفصیل به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: عمل‌آوری بتن در هوای سرد
عمل آوردن با بخار در فشار اتمسفر
فرآیند کیورینگ بتن با بخار در فشار اتمسفر، در محدوده دمایی ۲۱ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود؛ البته این فرایند به اندازه و شکل عنصر بتنی وابسته است. این روش بیشتر برای ساخت عناصر بتنی پیش‌ساخته بزرگ و سازه‌های سرپوشیده در محل استفاده می‌شود، تا رطوبت و گرما تا حد امکان حفظ شود و اتلاف آن تا حد زیادی کاهش یابد.
در فرایند انجام این روش در فضاهای سرپوشیده (فضاهای پوشیده شده با برزنت)، اعمال بخار باید تا انجام گیرش اولیه یا حداقل ۳ ساعت پس از بتن‌ریزی نهایی به تأخیر انداخته شود.
میزان دمای بخار در فضاهای سرپوشیده نیز باید تا ایجاد مقاومت مورد نظر در بتن، تا حدود ۶۰ درجه سانتی‌گراد ثابت نگه داشته شود، زیرا عمل‌آوری با بخار در این دما، علاوه بر کسب مقاومت سریع بتن، باعث کاهش جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن و خزش در مقایسه با بتن عمل آمده ۲۸ روزه می‌شود.
مراحل عمل آوری بتن با بخار در فشار جو
از جمله مراحل فرآیند کیورینگ بتن با بخار، می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- تأخیر اولیه قبل از شروع فرآیند بخاردهی: در این مرحله، بتن در دمای ۱۸۰ دقیقه نگه داشته می‌شود.
- فرآیند افزایش دما: در این مرحله، لازم است دمای کیورینگ بتن تا ۶۰ درجه سانتی‌گراد با بازه زمانی تقریبی ۱۲۰ دقیقه افزایش یابد.
- حفظ حداکثر دما: در این مرحله بتن باید به مدت ۱۲۰ دقیقه، حداکثر در دمای ۷۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.
- کاهش دما: در این مرحله، لازم است بتنهای پیش‌ساخته و… به مدت ۱۲۰ دقیقه خنک شوند.
کنترل عمل آوری بتن با بخار در فشار جو
آغاز تا پایان فرآیند کیورینگ بتن با بخار، باید به دقت کنترل شود. از این رو لازم است محدودیت‌های لازم برای متغیرهای زیر در نظر گرفته شود:
- مدت زمان عمل آوری بتن با بخار
- دمای کیورینگ بتن با بخار
- زمان میان اختلاط بتن و شروع عمل آوری بتن با بخار (مدت زمان تأخیر در عمل‌آوری)
- حداکثر نرخ افزایش دما
- حداکثر نرخ کاهش دما
عمل‌آوری بتن با اتوکلاو
در این روش از عمل‌آوری با بخار که برای واحدهای کوچک تولیدی استفاده می‌شود، بخار آب همراه با فشار در محفظه‌ای بسته وارد شده و عضو بتنی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. محدوده دمای این روش از عمل‌آوری۳۲۵۰ فارنهایت تا ۳۷۵۰ درجه فارنهایت و محدوده فشار ۴ تا ۱۲ مگاپاسکال است.
فشار موجود در این روش باعث نفوذ سریع‌تر گرما شده و باعث می‌شود گیرش سیمان تسریع شود. در این روش معمولاً بعد از گذشت ۲۴ ساعت، مقاومت قبلی بتن به مقاومت ۷ روزه بتن در شرایط عادی می‌رسد و می‌توان مراقبت را متوقف نمود. بتن تولید شده با این روش ویژگی‌های ذیل را دارد:
- بتن بدون شوره‌زدگی
- مقاومت بالا در برابر سولفات‌ها
- رطوبت مناسب پس از فرایند عمل‌آوری
- عدم ایجاد جمع‌شدگی در بتن
- مطابقت مقاومت ۲۴ ساعته حاصل شده از این روش، با مقاومت ۲۸ روزه عمل‌آوری عادی
همان‌طور که گفته شد این روش از عمل‌آوری برای عمل آوردن سریع بتن و دستیابی به مقاومت‌های مورد نظر و قالب‌برداری فوری قطعات پیش‌ساخته معمول است و برای جلوگیری از کاهش مقاومت دراز مدت و دوام بالا، بهتر است از مواد سیلیسی فعال (روباره و پوزولان‌ها) استفاده شود.
مزایای عمل‌آوری با بخار
به طور کلی عمل‌آوری و مراقبت از بتن، فرآیند حفظ رطوبت و دما در بتن تازه ریخته شده است تا بتن در کوتاه‌ترین زمان به مقاومت مطلوب دست یابد. عمل‌آوری با بخار یکی از شیوه‌های اصلی عمل‌آوری در هوای سرد است که مزایای زیادی دارد و از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- از آن‌جا که در این شیوه، بخار به صورت مستقیم بر عضو بتنی وارد می‌شود، گیرش بتن در کوتاه‌ترین مدت زمان ممکن اتفاق می‌افتد.
- دما و رطوبت موجود در این روش، مانع از کاهش رطوبت بتن شده و در نتیجه بتن پس از سفت شدن در مدت زمان کوتاهی به بالاترین مقاومت فشاری، خمشی، کششی و… دست می‌یابد.
- این روش نسبت به سایر روش‌های عمل‌آوری بتن، سرعت بیشتری در رسیدن به مقاومت مطلوب و گیرش اولیه بتن دارد.
- و…
معایب و مشکلات کیورینگ بتن با بخار
این شیوه از مراقبت بتن در کنار مزایایش، معایبی هم دارد. از جمله اصلی‌ترین معایب کیورینگ بتن با بخار، می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- این روش مراقبتی از بتن، بیشتر برای قطعات پیش‌ساخته، محیط‌های سربسته کوچک و کارگاه‌های کوچک تولیدی استفاده می‌شود و از آن‌جا که بخار باید در محیطی سربسته بر عضو بتنی وارد شود، برای سطوح بتنی بزرگ کارآمد نیست.
- انجام این فرایند، نیازمند نیروی ماهر و کارآمد است. از این رو لازم است کارگر متخصص برای انجام کیورینگ بتن با بخار به کار گرفته شود.
- هزینه اولیه انجام این فرایند بسیار بالاست و به همین دلیل پروژه‌هایی می‌توانند از این روش بهره گیرند که مشکلی بابت هزینه‌های عمل‌آوری نداشته باشند.
به طور کلی عمل‌آوری که بلافاصله پس از بتن‌ریزی انجام می‌شود، نقش بسزایی در افزایش مقاومت و دوام بتن دارد. کیورینگ بتن با بخار، راهکاری اصلی از شیوه‌های عمل‌آوری است که باعث گیرش سریع‌تر بتن شده و مقاومت فشاری بتن را بالا می‌برد. در این مقاله از بلاگ رامکا تلاش نمودیم ضمن معرفی روش‌های مراقبت از بتن با بخار، مزایا و معایب کلی این شیوه عمل‌آوری را نیز تبیین کنیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید اطلاعات جامعی درباره این شیوه کیورینگ بتن به دست آورید.
منابع: +
سایت خوبی دارید👌👌
از لطف شما سپاسگزاریم.
واقعا توضیحاتتون جای تشکر داره👌👌
سپاس از شما
مقاله تون خیلی کاربردی و حرفه ای در اصل عالیه
ممنون از زحماتتون👌👌
از حسن توجه شما سپاسگزاریم🌷
مقاله ای خلاصه و جامعی در باره کیورینگ بود 👏👏
از حسن نظر شما سپاسگزاریم🌷
ممنون👏👏
سپاس از شما🌹