گاهی در کارگاه نیاز به ساخت بتن با کیفیت، اما به روش کارگاهی و به اصطلاح با واحد پیمانه بیل در میکسرهای دستی وجود دارد. در این شرایط برای ساخت بتن، پیمانههای مصالح باید با حداکثر دقت و نسبتهای مشخص برداشته شده و با یکدیگر مخلوط شوند تا بتوان از میزان کیفیت و خصوصیات بتن تولید شده اطمینان بیشتری داشت. در این مقاله از بلاگ رامکا به ارائه طرح اختلاط بتن کارگاهی برای تولید بتن با مقاومت ۲۵ مگاپاسکال خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مشخصات مصالح مورد استفاده در طرح اختلاط بتن کارگاهی
بتن متشکل از سنگدانههای ریز و درشت، آب، سیمان و انواع افزودنی بتن است. در این قسمت به تشریح مشخصات مصالح مورد استفاده در طرح اختلاط بتن کارگاهی با مقاومت ۲۵ مگاپاسکال خواهیم پرداخت.
مصالح سنگی
در طرح اختلاط بتن کارگاهی از سنگدانههای طبیعی و رودخانهای استفاده شد. شن از معدن واحدی و ماسه از معدن رازانی استخراج شدند.
مشخصه | مصالح ریزدانه | مصالح درشتدانه |
وزن مخصوص (اشباع با سطح خشک) | ۶۱/۲ | ۶۲/۲ |
اندازه و سایز (میلیمتر) | ۴٫۷۵-۰ | حداکثر بعد-۲۵ |
درصد شکستگی | ۲۵ | ۲۵ |
مدول نرمی | ۳ | – |
قابلیت جذب آب (%) | ۴/۳% | ۱% |
نمودار زیر نشاندهنده منحنی دانهبندی مصالح ریزدانه مورد استفاده درکارگاه برای ساخت بتن کارگاهی است.
سیمان
بدون شک مهمترین ماده مورد استفاده در بتن سیمان است. در کشور ما عموماً از سیمان پرتلند تیپ II برای ساخت بتن و ملات استفاده میشود. برای ساخت بتن در کارگاه از سیمان پرتلند تیپ II شرکت سیمان نیزار قم استفاده شد.
طبق اندازهگیریها و آزمایشهای انجام شده، این سیمان دارای وزن مخصوص ۳٫۱۵ و نرمی ۳۲۶۰ گرم بر سانتیمتر مربع است. این سیمان به صورت پاکتی تهیه شده و در انبار کارگاه نگهداری شده است. برای حفظ کیفیت سیمان، پاکتها در جای خشک، خنک، دور از رطوبت و مسقف (برای جلوگیری از تابش نور خورشید) دپو شدند. در جدول زیر آنالیز ترکیب شیمیایی سیمان مورد استفاده قابل مشاهده است:
C4AF | C3A | C2S | C3S | Na2O | Fe2O3 | K2O | MgO | SO3 | Al2O3 | SiO2 | CaO |
10.68% | 8.50% | 14.37% | 57.37% | 0.41% | 3.51% | 0.67% | 1.54% | 2.68% | 5.45% | 21.11% | 63.74% |
آب
برای ساخت بتن از آب شرب شهر قم استفاده شد.
شرایط و روش ساخت طرح اختلاط بتن کارگاهی
بتن مورد نظر در شرایط کارگاهی و در بتنونیر ساخته شد. به منظور کاهش میزان جذب آب دیوارههای میکسر، رطوبت کافی به دیوارهها داده شد. ترتیب اختلاط مصالح بدین صورت بود که ابتدا مصالح سنگی داخل بتونیر ریخته شد و مقداری آب به آنها اضافه گشت. پس از یک دقیقه میکس شدن، سیمان به مخلوط اضافه شد و تا زمان رسیدن بتن به روانی مورد نظر (به صورت چشمی)، آب به آن اضافه گشت.
در این مرحله، مصالح حداقل به مدت ۳ دقیقه با یکدیگر میکس شدند. پس از اتمام ساخت بتن، بتن درون قالبهای ۱۰×۱۰ ریخته شد. پیش از استفاده از قالبها، سطوح داخلی آن به روغن قالب بتن آغشته شد تا هنگام خروج آزمونهها از قالب، احتمال آسیبدیدگی کاهش یافته و بتن به سهولت از قالب خارج شود. برای این منظور از روغن قالب مایا استفاده شد.
بتن تولید شده با طرح اختلاط کارگاهی همانند طرح اختلاطهای متعارف، نیاز به عملآوری و مراقبت دارد. از این رو قالبها به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۲۱ درجه نگهداری شدند. پس از باز کردن قالبها، نمونهها تا روز بیست و هشتم در حوضچه نگهداری شدند.
جدول طرح اختلاط بتن کارگاهی
در طرح اختلاط اصولی، مصالح به صورت دقیق توزین شده و با یکدیگر مخلوط شدند. این در حالی است که در ساخت بتن کارگاهی معمولاً مصالح به صورت پیمانهای و با استفاده از بیل در بتونیر ساخته میشود. هر بیل حدود ۳ کیلوگرم مصالح سنگی در خود جای میدهد. در جدول زیر، مقادیر اختلاط حجمی برای ساخت سریع بتن ارائه شده است.
مقاومت مشخصه بتن (MPa) | عیار سیمان (kg/m3) | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان فله) شن | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان فله) ماسه | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان فله) سیمان فله | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان کیسهای) شن | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان کیسهای) ماسه | نسبت تقریبی اختلاط حجمی بتن (برای سیمان کیسهای) سیمان کیسهای |
۳۵ | ۴۵۰ | ۲ | ۱ | ۱ | ۲٫۵ | ۱٫۵ | ۱ |
۳۰ | ۴۰۰ | ۲٫۵ | ۱٫۵ | ۱ | ۳ | ۲ | ۱ |
۲۵ | ۳۵۰ | ۳ | ۲ | ۱ | ۳٫۵ | ۲٫۵ | ۱ |
۲۰ | ۳۰۰ | ۳٫۵ | ۲٫۵ | ۱ | ۴٫۵ | ۳ | ۱ |
۱۵ | ۲۵۰ | ۴٫۵ | ۳ | ۱ | ۶٫۵ | ۳٫۵ | ۱ |
۱۰ | ۲۰۰ | ۶٫۵ | ۳٫۵ | ۱ | ۸ | ۴ | ۱ |
همانگونه که مشاهده میشود برای تولید بتن C25 در کارگاه باید عیار ۳۵۰ را در نظر بگیریم. همچنین نسبت حجمی اختلاط شن، ماسه و سیمان، به ترتیب ۵/۳، ۵/۲ و۱ است. در بتونیر با استفاده از یک کیسه سیمان بتن تولید شد. هر کیسه سیمان حدود ۸ بیل پر سیمان دارد. با توجه به مقادیر جدول در طرح اختلاط بتن کارگاهی با مقاومت ۲۵ مگاپاسکال، باید ۵/۳ برابر حجم سیمان از شن و ۵/۲ برابر حجم سیمان از ماسه استفاده نمود. لذا مقدار شن و مقدار ماسه به صورت زیر خواهد بود:
در طرح اختلاطهای کارگاهی معمولاً مقدار آب به صورت چشمی و با قضاوت مهندسی تا زمان رسیدن به روانی دلخواه و در هنگام ساخت بتن تعیین میشود. لذا برای تولید بتن کارگاهی با عیار ۳۵۰ و مقاومت ۲۵ مگاپاسکال مقادیر زیر توصیه میشود:
مصالح مورد استفاده | مشخصات | مقدار |
ماسه SSD | ماسه طبیعی با درصد شکستگی ۲۵ | ۲۰ بیل بنایی |
شن SSD | حداکثر بعد ۹٫۵ میلیمتر | ۲۸ بیل بنایی |
سیمان | سیمان تیپ ۲ نیزار | یک کیسه ۵۰ کیلوگرمی |
آب | آّب شرب شهر قم | به مقدار لازم برای حصول روانی مورد نظر |
نکته مهم در ساخت بتن به روش طرح اختلاط کارگاهی آن است که اگر شرایط کارگاه به گونهای است که دقت تولید پایین است، بهتر از طرح اختلاط بتن کارگاهی با رده مقاومت بالاتر استفاده نمود؛ برای مثال در شرایط نامناسب اگر تولید بتن C25 مدنظر است، میتوان از طرح اختلاط C30 استفاده نمود تا اطمینان از رسیدن به مقاومت ۲۵ مگاپاسکال وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید: طرح اختلاط بتن آزمایشگاهی
مشخصات بتن کارگاهی
آزمایش اسلامپ مبنای سنجش روانی بتن در کارگاه است. بتن ساخته شده باید اسلامپی در محدوده ۸ تا ۱۳ سانتیمتر داشته باشد.
در این مقاله از بلاگ رامکا، طرح اختلاط کارگاهی برای تولید بتن C25 به همراه مشخصات مصالح معرفی شد. باید توجه داشت تولید بتن در کارگاه عمدتاً برای کارهای کوچک و با حساسیت پایین صورت میگیرد. بنابراین توصیه میشود ساخت بتن در شرایط استاندارد و دقت بالا انجام شود.
سلام و خداقوت. از نظر من مجموعه رامکا مرجعی معتبر و قابل اتکا در حوزه صنایع شیمی ساختمان و بتن است. بهروز بودن و همراهی با علوم روز از جمله ویژگیهای متمایزکنندهی رامکا در مقایسه با سایر سایتها با فعالیت مشابه است.
سپاس از اینکه ما رو همراهمی میکنید🌹
سلام منو به نانو ) مهندس سعادتو مهندس حاج مهدی برسونین ) .
البته واقعاااا روان کنندههای خوبی دارین .
و واقعا روش های نوین روز رو برای طرح اختلاط با بیل دادین
👌👌
در طرح اختلاط سنگدانه شکسته بهتره یا گرد گوشه؟
این موضوع لازم است با توجه به مصالح تست شود. همان طور که میدانید سنگدانه شکسته درگیری بیشتری با بتن ایجاد میکند به همین دلیل مقاومت رو افزایش میدهد و در مقابل، سنگدانه گرد گوشه با کاهش آب به سیمان مقاومت را افزایش میدهد. بدین ترتیب باید با توجه به این مشخصات سنگدانه مورد نظر خود را انتخاب کنید.