چسب مادهای غیرفلزی است که میتوان به کمک آن، سطوح مختلف را به یکدیگر چسباند. چسبها انواع مختلفی دارند که هر یک برای صنایع خاصی، چون: خودرو سازی، ساختمان سازی، هوافضا، الکترونیک و... استفاده میشوند، اما کاربرد گستردهی این محصول بیشتر در صنعت ساخت و ساز است؛ چنان که در گذشته برای ایجاد سطوح مبتنی بر کاشی از سیمان و دوغاب استفاده میشد، حال آنکه امروزه از انواع چسب ساختمانی برای انجام این کار استفاده میشود تا علاوه بر استحکام و دوام بیشتر، فضا به مراتب تمیزتر دیده شود و به طور کلی جلوه بهتری داشته باشد. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره چسب ساختمانی و انواع آن به دست آورید، تا انتها همراه ما باشید.
انواع چسب ساختمانی
با افزایش روزافزون جمعیت، بشر نیازمند است بسیاری از فرایندها را سرعت بخشد و با علم بکارگیری مواد مختلف، یک تنه کمبود سرعت را جبران نماید. توسعه روز افزون صنعت محصولات شیمیایی در ساختمان سازی، سبب ابداع روشهای جدید برای اتصال اجزای ساختمان و جایگزینی آن با شیوههای سنتی شده است.
یکی از این محصولات شیمیایی که جایگزین روشهای سنتی سیمان و دوغابریزی است، چسب ساختمانی است که با توجه به کاربرد آن، مواد شیمیایی مختلف، مانند: رس، سیمان، رزینهای اکریلیک، مونومرهای پلی اورتان، لاستیک استایرن بوتادین، هگزان، دیگر حلالهای غیرقطبی، آغازگرهای مختلف و افزودنیهای عملکردی به آن اضافه میشود. این چسبها که برای مصرف در بخشهای مختلف ساختمان تولید میشوند، به اجرای کار سرعت بخشیده و کیفیت محصول مورد نظر را بالا میبرند.
چسب ساختمانی که مقاومت مطلوبی در برابر فشار و دما دارد، به صورت دانهای یا پوشش کامل استفاده میشود. در این میان، چسبهای دانهای که از ارزانترین چسبهای ساختمانی به شمار میروند و به طور معمول برای چسباندن مواد بزرگ و مسطح به سطوح مسطح بزرگ استفاده میشوند، با استفاده از یک تفنگ چسبنده در سطح جای میگیرند.
از دیگر روشهای معمول، استفاده از روش مهرهای در نصب واحدهای پلاستیکی اطراف کاشیهای گچ یا کاشیهای سرامیکی، پانلهای چوبی به دیوار صاف و سقف کاذب است. چسب پوشش کامل که برای اعمال آن از ماله استفاده میشود، برای چسباندن کاشیهای کف، سرامیک یا جایی که به سطح کامل جامد نیاز است، مورد استفاده قرار میگیرد و این تقریباً تمام کفپوشها را شامل میشود. در ادامه این مطلب، انواع چسب ساختمانی پرکاربرد را معرفی خواهیم نمود تا از این رهگذر با انواع چسب مورد استفاده در ساختمان آشنا شوید.
چسب ساختمانی بلوکهای AAC
این چسب ساختمانی که با نام چسب بلوک AAC نامگذاری شده، بر پایه سیمان و مواد معدنی است و با رزینهای پلیمری و افزودنیهای خاص اصلاح شده است. کاربرد اصلی این چسب، بیشتر در راستای افزایش مقاومت و چسبندگی بلوکهای بتنی هوادار، افزایش تراز بودن دیوار، بالا رفتن سرعت کار، کاهش وزن سازه و همچنین کاهش مصرف ملات و ضخامت مورد نیاز ملات و سازه است و در نهایت، منجر به کاهش مصرف آب میشود. از این محصول میتوان برای چسباندن بلوکهای AAC، مانند: هبلکس وسیلکس و کیبکس، بلوکهای سیمانی سبک و سنگین، سفالی، آجری و … استفاده نمود.
چسب کاشی
در گذشته از سیمان و ماسه برای استحکام سطوح میان کاشی، سرامیک و... استفاده میشد، اما از آنجا که بکارگیری این مواد، مانع از ایجاد یک سطح صاف و تراز میشد و زیبایی خطوط میان کاشیها را نمایش نمیداد، چسبهای کاشی جایگاه سیمان و ماسه را از آنِ خود کردند. با ابداع انواع چسب کاشی، امکان اتصال آسان کاشی و سرامیک به سطوح فراهم شد. جایگزینی این چسب ساختمانی به جای سیمان و ماسه باعث شد، دیگر خبری از گرد و غبار نباشد و حتی سرامیک و کاشی، درگیر رطوبت ناشی از خیس شدن با ملات نشوند.
چسب کاشی نوعی چسب بر پایه سیمان و مواد معدنی اصلاح شده با رزینهای پلیمری و افزودنیهای خاص است که حاوی ذرات دانهای سیلیسی است. این نوع از انواع چسب ساختمانی، قادر به اتصال سطوح دو ماده به یکدیگر است و به طور معمول، برای اتصال کاشی و سرامیک به دیوار یا کف مورد استفاده قرار میگیرد.
از جمله مزایای این چسب ساختمانی میتوان به سرعت بالای نصب، دوام بالای کاشیهای چسبانده شده، وزن بسیار کم نسبت به ملات، قابلیت استفاده از آن در تمام سطوح و عایقسازی سطوح نسبت به رطوبت اشاره کرد. این چسب ساختمانی به دو نوع پودری و خمیری تقسیم میشود، که در ذیل به اجمال به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.
- چسب کاشی پودری
چسب کاشی پودری مخلوطی از مواد سیمانی به همراه افزودنیهای پلیمری، تقویتکننده چسبندگی و پرکنندهی معدنی است که تنها با افزودن آب قابل استفاده است و برای نصب انواع مصالح جاذب و غیر جاذب روی کف و دیوار، نظیر: کاشی و سرامیک مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این چسب، میتوان کاشی، سرامیک و سنگ را روی سطوح صاف، آجری، سیمانی و سنگی نصب نمود. در نظر داشته باشید به دلیل نوع ترکیبات و فراوریهای صورت گرفته در زمان تولید، پیشنهاد ما به شما این است که از بکارگیری چسبهای پودری روی سطوح گچی خودداری کنید.
- چسب کاشی خمیری
چسب کاشی خمیری نسبت به چسب کاشی پودری، از خواص چسبندگی بیشتری برخوردار است و به واسطه داشتن ترکیب شیمیایی متفاوت، از این محصول میتوان علاوه بر سطوح سنگی، سرامیکی و سیمانی، در سطوح گچی نیز استفاده نمود. همچنین به دلیل جذب آب بالای کاشیهای دیوار و جهت جلوگیری از تغییر رنگ در سطح لعاب کاشی، استفاده از این محصول توصیه میشود. لازم به ذکر است در صورت نیاز به نصب کاشی در محل استخر، حمام، دستشویی و سایر محلهای مرطوب، میتوان ضمن بکارگیری پرایمر یا چسب بتن به عنوان پوشش زیر کار، از این چسب جهت استحکام و عایق نمودن محل رطوبت استفاده نمود.
چسب سنگ
چسب سنگ، چسبی دو جزئی بر پایه پلی استر است که نه تنها از آن برای نصب سنگ استفاده میشود، بلکه برای نصب قطعههای سنگین و بزرگ ساختمانی، مانند: قطعات پیشساخته بتنی، قطعات بزرگ سرامیک و صفحات بزرگ فولادی هم کاربرد دارد. از آنجا که چسب سنگ مقاومت مکانیکی بسیار زیادی دارد، در محیطهای خورنده بسیار پایدار است؛ برای مثال در حلالهای نفتی، اسیدها، گازها، فاضلابها و روغنهای حیوانی و گیاهی و...، حالت خود را حفظ میکند. نکته مهم در این نوع چسب ساختمانی این است که این چسب در صورت خشک شدن، میتواند در دماهای زیر صفر تا ۶۰+ درجه سانتیگراد مقاومت داشته باشد.
از این محصول علاوه بر چسباندن سنگ، میتوان برای نصب کاشی و سرامیکهای ضد اسید، نصب آجر روی سطح شیبدار و همچنین راه پلهها، نصب قطعات سنگ روی سطوح غیر متعارف، مانند فایبرگلاس و لولهها، اتصال فولاد به بتن و... استفاده نمود. این چسب به رنگ خاکستری است و در سطلهای دو جزئی بستهبندی شده است. در صورتی که بخواهید مقدار کمی از چسب را مخلوطکنید، میتوانید از ماله یا همزن دستی بهره گیرید، اما برای اختلاط حجم زیادی از چسب سنگ، لازم است از مخلوطکنهای قابل حمل استفاده شود و بعد از استفاده از چسب سنگ باید سطوح را کاملاً تمیز نمایید. توجه داشته باشید برای نگهداری از این محصول لازم است آن را در مکانی دور از تابش خورشید نگهداری کنید.
چسب کاشت میلگرد
چسب کاشت میلگرد، یکی از انواع چسب ساختمانی و نوعی چسب اپوکسی دو جزئی است که جهت کاشت میلگرد و انکر بولت به صورت افقی، عمودی و سقفی در داخل بتن مورد استفاده قرار میگیرد. این چسب بر پایه اپوکسی بوده و با بهرهگیری از ترکیبات ویژه، قابلیت بارگذاری سنگین در انواع عملیات سازهای را دارد. چسب کاشت میلگرد به صورت یک کارتریج دوقلو عرضه میشود و پیش از مصرف باید درپوش اولیه و درپوشهای هر جزء برداشته شده و میکسر استاتیک به کارتریج متصل شود.
پس از آن لازم است کاتریج داخل تفنگ دوقلوی متناسب با آن قرار بگیرد و تزریق مواد با فشردن ماشه انجام شود. جهت حصول اطمینان از اختلاط کامل دو جزء حین تزریق، پس از فشردن چند بار ماشه و خارج شدن قسمت ابتدایی مواد از میکسر استاتیکی، تزریق به داخل حفرهها آغاز میشود.
تزریق چسب باید از انتهای حفره به طور یکنواخت انجام شود تا هوا داخل آن محبوس نشود. در صورتی که طول میکسر استاتیک جهت تزریق به داخل حفرهها کافی نباشد، میتوان با استفاده از یک شلنگ نازک و اضافه نمودن آن به خروجی میکسر استاتیک به طول مورد نظر رسید. طول حفره تقریباً باید با چسب پر شود. پس از زنگزدايي میلگردها با روشهای مکانیکی و پاك نمودن آنها از هر گونه چربي يا مواد آلاينده، آنها را داخل حفرهها قرار داده و با چرخانيدن از تماس كامل سطوح میلگرد با چسب كاشت اطمينان حاصل فرماييد. از موارد کاربرد این نوع چسب میتوان به کاشت میلگرد، انکر بولت، رول بولت، راد، چسباندن مقاطع فلزي به بتن، سنگ، آجر و استفاده در بتنهای دارای ترک و بدون ترک اشاره نمود.
چسب اپوکسی
یکی از چسبهای پرکاربرد در صنعت ساختمان، چسب اپوکسی است. چسبهای اپوکسی بر پایه رزین اپوکسی تولید شده و با تغییر گرید رزین و افزودن پر کنندههایی چون: فلزات، سرامیک و...، خواص و ویژگیهای متنوعی از خود نشان میدهند. چسبهای اپوکسی به مدت نیم قرن است که در صنعت مورد استفاده قرار گرفته، خواص شیمیایی و فیزیکی بسیار خوبی داشته و معمولاً به صورت دو جزئی (رزین و هاردنر) تولید میشوند.
به هر یک از اجزای اصلی یا فراوردههای نهایی درمان شده، رزین اپوکسی گفته میشود که با عنوان پلی اپوکسید نیز شناخته میشوند. به طور کلی، آنها دستهای از پلیمرهای واکنشی هستند که حاوی گروههای اپوکسید میباشند. چسبهای اپوکسی ممکن است از طریق هموپلیمریزاسیون کاتالیزوری یا با طیف وسیعی از هم واکنش دهندهها، از جمله آمینهای چند منظوره، اسیدها (و انیدریدهای اسید)، فنلها، الکلها و تیولها -که معمولاً مرکاپتان نامیده میشوند - با خود واکنش نشان دهند. این واکنش دهندههای مشترک که به عنوان سختکننده یا هاردنر نامیده میشوند، از نظر پایه شیمیایی به صورت زیر طبقهبندی میگردند:
- پلی آمینی (آلیفاتیکها)
- انیدریدها
- فنولها
- الکلها
- تیولها (مرکاپتان)
یکی از پرکاربردترین چسبهای اپوکسی، چسبهای یک دو سه است که با استفاده از آن، میتوان سطوحی از جنس MDF، نئوپان، سنگ، سرامیک، پلاستیک، مدارها، روکشها و... را به هم چسباند. همچنین از این چسب در سنگکاری ساختمان، چسباندن و عایق کردن لولهها و... استفاده میشود.
چسب بتن
چسب بتن یکی از افزدونیهایی است که در عصر امروز نسبت به سالهای قبل در صنعت ساختمان سازی و بتن، کاربرد بسیاری داشته است. به طور کلی، چسبهای بتن کاربردهای زیادی دارند؛ از جمله کاربردهای فراگیر آن میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- ترمیم و آببندی بتن مخازن
- ترمیم استخرهای بتنی
- ترمیم آسیبدیدگیهای کوچک و بزرگ
- ترمیم بتنهایی که مدت زیادی از ریخته شدن آنها میگذرد
- افزایش خاصیت چسبندگی
- جلوگیری از ایجاد انواع ترک، از نظر عمق در بتن
- اتصال میلگرد با کاربرد متفاوت به بتن
- افزایش مقاومت مکانیکی در بتن
- کاهش نفوذپذیری در بتن
- افزایش مقاومت بتن در مقابل هر نوع ماده شیمیایی
- افزایش حجم بتن
- افزایش خواص شیمیایی و فیزیکی بتن
- افزایش بیش از ۵۰% مقاومت خمشی بتن
- افزایش مقاومت بتن در مقابل یخزدگی
برای استفاده از انواع چسب ساختمانی لازم است سطوح مورد نظر، از مواد مزاحم، مثل: گرد و غبار، چربی و رطوبت پاک شود. پس از حل شدن این ماده با درصد متناسب با دستورالعمل، ملاتی به دست میآید که باید مقدار مناسبی از آن را به سطح اولیه (بتن قدیمی) اضافه کنید و سپس بتن جدید را روی آن بریزید تا عمل چسبیدن بتن جدید به ملات قدیمی به خوبی انجام شود.
چسب بتن از نظر ماده سازنده به دو نوع اپوکسی و لاتکس تقسیم میشود. همانطور که گفته شد چسب بتن اپوکسی بر پایه رزین اپوکسی تولید شده و با تغییر گرید رزین و افزودن پر کنندههای مختلف، خواص و ویژگیهای متنوعی از خود نشان میدهد. در مقابل این نوع چسب، چسب بتن لاتکس وجود دارد که طی واکنشهای مختلف خود، باعث ایجاد نوعی ترکیب امولسیونی محلول شده و به رنگ شیری است. از این چسب که به دو دسته پایه اکرلیک و پایه بوتادین استایرن قابل تقسیم است، در پروژههای تعمیراتی بتن به منظور افزایش چسبندگی، بخصوص چسبندگی بتن ریخته شده جدید با سطح بتن قدیمی استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: عملکرد چسب بتن
- چسب بتن پایه اکریلیک
چسب بتن پایه اکرلیک، چسب بسیار قوی امولسیونی با پایه اکریلیک و استایرن است که با هدف کاهش نفوذپذیری و افزایش چسبندگی ساختار بتن یا ملات مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع چسب علاوه بر ارتقای قدرت چسبندگی و نفوذناپذیری، باعث افزایش انعطافپذیری، مقاومت فشاری، کششی و خمشی بتن یا ملات نیز میشود.
چسب بتن پایه اکرلیک در روکشهای آببند دو جزئی، ملاتهای بندکشی و چسبهای کاشی پایه سیمانی، به عنوان مکمل آببند کننده و افزایشدهنده نفوذناپذيری و چسبندگی مورد استفاده قرار میگیرد. مقدار مصرف این چسبها در محدوده 1 تا 5% وزن سیمان مصرفی است و روش مرسوم مصرف آن بدین گونه است که پس از ساخت ملات یا بتن، آن را به مخلوط اضافه میکنند.
بدینترتیب پس از 1 الی 3 دقیقه میکس شدن، ملات یا بتن آماده مصرف خواهد بود. اثرات چسب بتن را میتوان پس از مصرف در بتن با استانداردهای ASTM C779/ C779M-19 و ASTM D5295 / D5295M-18 مورد تحلیل قرار داد. در نظر داشته باشید استفاده از چسبهای با کیفیت، ضمن افزایش کیفیت ملاتهای سیمانی، باعث تعديل هزینه در تهیه مواد افزودنی نیز میشود.
- چسب بتن پایه بوتادین استایرن رابر
این نوع چسب بتن، معمولاً به صورت امولسیون بر پایه بوتادین استایرن رابر است و به عنوان واسطه چسباننده بتن یا ملات جدید به سطوح مصالح بنایی، گچی، بتنی، آببند کننده بتن، ملات و ترکیبات سیمانی و اصلاحکننده ملاتهای تعمیری برای چسبندگی بهتر و نفوذپذیری کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید: مقدار و روش مصرف چسب بتن
چنان که بیان شد استفاده از چسبهای ساختمانی، در صورت عدم آشنایی کامل با مزایا و معایب آنها، میتواند مشکل آفرین باشد. از این رو توصیه میشود در خرید و استفاده از این محصولات، شتابزده عمل نکنید و تمام جوانب را به طور کامل بررسی نمایید و در صورت نیاز از متخصصین حوزه شیمی ساختمان مشاوره بگیرید.
در عملیات ساختمانی از چسب ساختمانی استفاده میشود تا علاوه بر استحکام و دوام بیشتر، فضا به مراتب تمیزتر دیده شود و به طور کلی جلوه بصری بهتری داشته باشد.
- چسب ساختمانی بلوکهای AAC
- چسب کاشی
- چسب سنگ
- چسب کاشت میلگرد
- چسب اپوکسی
- چسب بتن
- و ...