سازههای بتنی گوناگون، مانند پیادهروها، جادهها، ساختمانها و…، هر روز به پایان عمر خود نزدیک میشوند و اگر بازیافت نشوند، به محل دفن زباله تبدیل میگردند. از آنجا که در اکثر شهرها منابع سنگدانههای باکیفیت در حال کاهش است، استفاده مجدد از بتن فرسوده به عنوان سنگدانه بسیار منطقی و کاربردی است. اما سؤال اینجاست که آیا بتن تولید شده با سنگدانههای بجا مانده از بتن فرسوده، کیفیت لازم را دارند و میتوانند اثرات زیست محیطی بتن را کاهش دهند؟ اگر به دنبال پاسخی به این سؤالات هستید، در این مقاله از بلاگ رامکا همراه ما باشید تا ضمن بررسی کامل مفهوم بتن بازیافتی و ویژگیهای آن، روش تولید و کاربردهای آن را در صنعت ساخت و ساز تبیین کنیم.
بتن بازیافتی چیست؟
سازههایی که در سالیان گذشته تولید شدند، با گذشت زمان دچار فرسایش شده و ترکخوردگیهای ریز و درشتی در آنها به وجود میآید؛ ترکهای بزرگی که کارایی و دوام بتن را به کلی نابود میکنند. در این موقعیت، بهترین کار بازیافت بتنهای تخریب شده است. این یکی از ویژگیهای مطلوب بتن است که میتوان با استفاده از آن، بسیاری از ضایعات محیطی و زبالههای صنعتی را کاهش داد.
بازیافت بتن چگونه انجام میشود؟
همانطور که گفته شد برای تولید بتن بازیافتی لازم است بتنهایی که در آن ترکخوردگیهای ریز و درشت نمایان است، تخریب شود. تخریب این بتنها با روشهای خاصی امکانپذیر است؛ برای مثال برای تخریب بتنهای معمولی از فشار هیدرولیکی استفاده میشود.
در این روش، بتن منفجر شده و از ذرات به دست آمده از آن به عنوان مصالح دانهای در تولید بتن جدید استفاده میشود. اما از روشهای دیگر تولید سنگدانه برای بتن بازیافتی، میتوان به تخریب بتن با پتک، چکشهای بادی، دستگاههای برش و گویهای فولادی اشاره کرد.
برای تولید بتن بازیافتی بعد از تقسیم کردن بتن فرسوده با چکشهای خرد کننده و سایر دستگاهها، بتن وارد بخش تفکیککننده شده و ذرات ریز و سبک از سنگدانههای درشت جدا میشود. بدینترتیب، ذرات اضافی با فشار آب و دستگاههای مکش از بتن جدا شده و مادهای یکدست ایجاد میشود.
در نظر داشته باشید در صورتی که فرایند خرد کردن در محل ساخت سازه انجام شود، هزینههای مربوط به حمل و نقل و به طور کلی هزینههای تولید بتن تا حد مطلوبی کاهش مییابد و این مطلب در محاسبه قیمت بتن تأثیر عمدهای خواهد داشت.
کاربردها
همانطور که گفته شد، بتن بازیافتی که از تخریب بتنهای فرسوده تولید میشود، در سازههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما شیوه استفاده از آن با بتنهای معمولی متفاوت است؛ چنان که بتنهای بازیافتی بیشتر به عنوان پر کننده، بتنهای غلتکی و بتنهای غیر مسلح استفاده میشوند. این در حالی است که بتنهای معمولی برای ساخت سدها، پلها، راهها و… به کار گرفته میشوند.
یکی دیگر از کاربردهای مهم بتن بازیافتی، استفاده از آن جهت ایجاد شکاف برای هدایت آب باران است. با کمک این روش، میزان آبهای ناشی از بارش در سطح خیابان به شدت کم شده و در نتیجه، سیستم فاضلاب شهری دچار مشکل نمیشود.
از سوی دیگر، میتوان بتنهای تولید شده با این روش را به عنوان ماده اصلی در آسفالت خیابانها استفاده کرد و به عنوان یک فونداسیون کف مورد استفاده قرار داد. همچنین میتوان از این بتن در ساخت زیستگاههای صخرهای و از ضایعات آن در تولید نیمکت، گلدان و… استفاده نمود.
اما کاربرد این بتن، فقط به همین موارد محدود نمیشود و میتوان با ترکیب آن با سنگدانههای معمولی، در ساخت و تولید بتنهای جدید استفاده کرد؛ بتنهایی که به کمک آنها بتوان تا حد امکان چرخه ساخت و ساز را رونق بخشید.
معایب و مزایا
بتنهای بازیافتی در مقابل بتنهای تولید شده به شیوه معمولی، استحکام و قدرت کمتری دارند و از آنجا که مصالح دانهای آنها قلوه سنگهای درشت و ریز بتنهای فرسوده است، بهتر است برای دستیابی آنها به استحکام و مقاومت بالا، آن را با انواع افزودنی بتن ترکیب کرد.
در این صورت مقاومت بتن بازیافتی تا حد مطلوبی افزایش یافته؛ به گونهای که میتوان آن را به جای بتن معمولی هم در ساخت سازههای مختلف به کار گرفت. از جمله مزایایی که میتوان برای تولید بتن بازیافتی برشمرد، موارد ذیل است:
- جلوگیری از هر گونه آسیب به طبیعت
- کاهش هزینههای حمل و تولید بتن
- تولید بتن با هزینه کم
- تولید بتن با کیفیت به کمک افزودنیهای بتن
- و…
مقایسه بتن بازیافتی با بتن معمولی
همانطور که گفته شد بتن بازیافتی نسبت به بتن معمولی ویژگیهای متمایزی دارد که ما در این بخش به مقایسه آن خواهیم پرداخت:
- از معایب بتن بازیافتی این است که میزان مقاومت و قدرت آن نسبت به بتن معمولی ۱۰ تا ۱۵% کمتر است؛ اما در صورتی که با افزودنی بتن مناسب مخلوط شود، مقاومت و کیفیت آن تا حد بتن معمولی افزایش مییابد.
- مصالح دانهای تولید شده از بتن بازیافتی زاویهدار است و از آنجا که از ملاتهای قدیمی تولید شده، ناصاف است و خلل و فرج زیادی دارد. این در حالی است که در بتنهای معمولی سطح سنگدانهها صاف و صیقلی است و متناسب با نوع بتن از مصالح دانهای زاویهدار استفاده میشود.
- از آنجا که روی سنگدانههای قدیمی ملاتهای قدیمی وجود دارد، قابلیت نفوذپذیری آب در آنها نسبت به بتنهای تازه بیشتر است.
بیشتر بخوانید: تکنولوژی بتن پیشرفته
بتن بازیافتی، بتنی است که با سنگدانههای بتن فرسوده تولید شده، اما میزان دوام و مقاومت آن نسبت به بتن معمولی کمتر است و برای افزایش دوام و مقاومت آن، لازم است انواع افزودنی بتن به آن اضافه شود. این بتن هیچگونه آسیبی به طبیعت وارد نکرده و به واسطه آنکه مصالح دانهای آن از تخریب بتنهای فرسوده حاصل شده، هزینه تولید آن بسیار کم است و از طرفی هزینههای حمل و تولید بتن در این نوع بتنها بسیار محدود بوده و در قیمت بتن تأثیر زیادی نخواهد داشت.
در این مقاله از بلاگ رامکا تلاش شد هر آنچه لازم است درباره بتن بازیافتی، ویژگیها، کاربردها و مزایا و معایب آن بدانید، در اختیار شما قرار گیرد. امیدواریم با مطالعه این مقاله توانسته باشید به اطلاعات کافی و کارامدی در این زمینه دست یابید و اطلاعات خود را در حوزه این نوع بتن که انتخابی پایدار برای سازههای شماست، تکمیل کنید. خواهشمندیم با بیان نظرات و پیشنهادات کاربردی خود، ما را در ارتقای کیفیت مقالات یاری رسانید.
منبع +
خداقوت مهندس، مطالب بلاگ رامکا سرنخهایی درباره مطالعه در خصوص بتن به من داده که فکر نمیکردم بتونم به این راحتی به اونها دسترسی داشته باشم.پیروز باشید
نظر لطف شماست👌🌹