جذب آب بتن: مقدار استاندارد و روش کامل آزمایش

در گذشته طراحان سازه‌های بتنی، بیشتر به مشخصات مقاومتی بتن علاقه داشتند، ولی امروزه بنا به دلایل گوناگون، برای دوام بتن اهمیت ویژه‌ای قائلند. علی‌رغم اینکه تناسب اجزای تشکیل دهنده و ریختن و عمل آوردن بتن، موجب افزایش طول عمر کارکرد بتن می‌شود، اما گاهی اوقات خرابی زودرس سازه‌های بتنی، درس‌های ارزشمندی را در مورد کنترل عوامل مؤثر در عدم دوام سازه‌های بتنی در اختیار ما می‌گذارد. در این مقاله از بلاگ رامکا به بررسی تعیین مقدار جذب آب بتن و آزمایشات مربوط به آن، که یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر بر دوام بتن است، می‌پردازیم.

آب، عاملی آسیب‌رسان

عموماً آب در ایجاد تمام آسیب‌دیدگی‌های بتن دخالت دارد و میزان نفوذپذیری جسم در برابر آب در اجسام متخلخل، شدت آسیب‌دیدگی را تعیین می‌کند. آب، عنصر اولیه ایجاد و تخریب بسیاری از مصالح طبیعی است و منشأ بسیاری از مسائل مربوط به دوام بتن است. آب به عنوان عامل بسیاری از فرایندهای فیزیکی کاهنده کیفیت در اجسام متخلخل شناخته شده است. همچنین، به عنوان وسیله‌ای برای انتقال یون‌های مهاجم، می‌تواند سرچشمه فرایندهای شیمیایی کاهنده کیفیت نیز باشد.

نکته مهم در مورد دوام بتن این است که پدیده‌های فیزیکی – شیمیایی مرتبط با حرکت آب در اجسام متخلخل را میزان نفوذپذیری جامدات کنترل می‌کند؛ برای مثال میزان آسیب‌دیدگی شیمیایی به این وابسته است که آیا حمله شیمیایی محدود به سطح بتن است یا به داخل مصالح نیز رسوخ کرده است. در اجسام متخلخل، حرکات داخلی و تغییرات ساختار آب، علت ایجاد انواع مختلف تغییرات موجب گسیختگی شناخته شده‌اند.

آب می‌تواند هم به صورت مایع و هم بخار از طریق لوله‌های مویینه به درون جسم متخلخل داخل شود. ممکن است این عمل تحت فشار یا در اثر ترکیب فشار و جذب مویینگی صورت پذیرد. همچنین حرکت آب از میان جسم، ممکن است اثرات اسمزی نیز داشته باشد. منظور از جذب، روندی است که طی آن بتن آب را به درون منافذ و لوله‌های مویینه می‌کشاند. نفوذپذیری بتن در مقابل آب یا بخار، خاصیتی است که اجازه عبور سیال آب یا بخار را از میان بتن می‌دهد.

جذب آب بتن و آزمایش محاسبه جذب بتن

نقش آب در بتن، بایستی از دیدگاهی صحیح مد نظر قرار گیرد، زیرا آب به عنوان جزئی لازم برای واکنش‌های هیدراتاسیون سیمان و ماده‌ی روان‌ کننده بتن نقش اساسی دارد. بسته به شرایط محیطی و ضخامت قطعه بتنی، به تدریج اکثر آب قابل تبخیر بتن (تمام آب لوله‌های مویینه و قسمتی از آب جذب شده) از بین رفته و منافذ بتن به صورت خالی یا اشباع نشده در می‌آیند.

از آن‌جا که این آب قابل تبخیر است، قابلیت یخ‌زدگی دارد و برای جابه‌جایی داخلی آزادی دارد. بنابراین بتنی که‌ پس از خشک شدن، آب آن قابل تبخیر بوده یا اصلاً نداشته و یا کم داشته باشد و همچنین متعاقباً پس از قرار گرفتن در شرایط محیطی، منافذ آن دوباره اشباع نشوند، در مقابل رویدادهای مخرب وابسته به آب، آسیب‌پذیر نخواهد بود. این موارد تا حد بالایی به هدایت هیدرولیکی که به نام ضریب نفوذپذیری (K) شناخته شده است، بستگی دارد.

کلیه بتن‌ها مقداری آب جذب می‌کنند و تا حد مشخصی نفوذناپذیر هستند. آزمایش‌های انجام شده تحت فشارهای هیدرواستاتیکی معادل با ۳۰ متر ارتفاع، مؤید این است که نه سیمان پُرتلند و نه مخلوط‌های ساخته شده با آن نفوذناپذیر نیستند، اما موارد زیادی نیز حاکی از این است که می‌توان بتن و ملات را به قدری نفوذناپذیر ساخت که هیچ‌گونه تراوش رطوبتی روی وجه مخالف آن وجهی که آب از آن وارد می‌شود، مشاهده نگردد. حتی زمانی که رطوبت زیاد است، مقاومت اصطکاکی در مقابل جریان، مانع حرکت آب از سطح آزاد بتن با سرعت کافی می‌شود. در سازه‌های هیدرولیکی که فشار آب عامل قابل توجهی است، نفوذپذیری اهمیت بیشتری نسبت به مقاومت دارد.

آزمایش‌هایی جهت تعیین جذب آب سطحی از طریق لوله‌های مویینه ارائه شده که می‌تواند نفوذپذیری از سطح و در نتیجه، پتانسیل دوام بتن در محیط‌های خورنده را نشان دهد. جذب آب سطحی به صورت مقدار جریان آب در واحد سطح بتن، بعد از زمانی معین و تحت‌تأثیر بار ثابت و دمای مشخص تعریف می‌شود.

آزمایش‌های جذب آب بتن، عموماً با غوطه‌ور کردن بتن در آب به مدت معین، وزن کردن آن پس از خشک شدن سطح، خشک کردن در کوره و مجدداً وزن کردن انجام می‌شود. سپس جذب آب بتن را می‌توان از تقسیم مقدار افت وزن به وزن خشک شده در کوره به دست آورد. در بعضی موارد ممکن است بتن را به مدت ۵ ساعت جوشاند و سپس خشک نمود.

اگر نرخ جذب مد نظر باشد، می‌توان وزن نمونه پس از دوره‌های زمانی کوتاه غوطه‌وری، مثلاً ۳۰ دقیقه را با وزن آن پس از دوره کامل ۲۴ یا ۴۸ ساعته مقایسه نمود. میزان جذب کل، معیاری برای دوام بتن در نظر گرفته می‌شود، ولی معمولاً ارتباط میان آنها خیلی رضایتبخش نیست و به نظر می‌رسد نرخ جذب بهتری را برقرار نماید.

بیشتر بخوانید: انواع مواد افزودنی و عمل آوری بتن

در استاندارد ملی ایران شماره ۱۶۰۸-۱۲۲ به روش آزمون جذب آب بتن پرداخته شده است. مطابق این استاندارد، مغزه‌گیری از بتن باید مطابق استاندارد BS EN 12504-1 انجام شود و ترجیحاً باید فاقد میلگرد باشند. برای اطمینان از اینکه نمونه نماینده کل باشد، باید ۳ آزمونه با شرایط زیر تهیه شود:

• هنگامی که ضخامت بتن بین ۳۲ میلی‌متر تا ۱۵۰ میلی‌متر است، طول مغزه‌ها باید به اندازه ضخامت و کل مقطع باشد و قطر آن‌ها ۳±۷۵ میلی‌متر باشد.
• هنگامی که ضخامت بتن بیش از ۱۵۰ میلی‌متر است، باید مغزه‌هایی با طول ۷۵ میلی‌متر و قطر۳±۷۵ میلی‌متر تهیه شود. پس از مغزه‌گیری، آزمونه‌ها‌ با‌ فاصله ‌بیشتر‌ از ۲۵ میلی‌متر‌ از‌ صفحه‌های‌ حرارتی‌ و‌ از ‌یکدیگر‌ داخل‌گرمخانه قرار داده می‌شود که ‌هوا میان تمامی‌ سطوح‌ آزمونه‌ جریان‌ یابد. آزمونه‌ها باید به مدت ‌۲ ±۷۲ ساعت‌ در گرمخانه خشک‌ شوند. بعد‌ از‌ خروج‌ آزمونه‌ها‌ از‌ گرمخانه،‌ آزمونه‌ها در ‌ظرف ‌خشک‌کن ‌هوابندی‌ شده،‌ به ‌مدت ‌۰٫۵ ±۲۴ ساعت ‌خنک‌ می‌شوند.

بلافاصله‌ بعد ‌از ‌خنک ‌شدن هر ‌آزمونه، وزن ‌و‌ مقدار‌ آن M₁ ثبت‌ می‌شود. سپس هر آزمونه به گونه‌ای در حوضچه قرار می‌گیرد که محور طولی آن به صورت افقی و روی آن ۵ ±۲۵ میلی‌متر آب قرار می‌گیرد. آزمونه‌ها‌ به ‌مدت‌ ۰٫۵ ±۳۰ دقیقه در حوضچه آب غوطه‌ور می‌ماند. برای از ‌بین ‌بردن‌ آب ‌اضافی روی ‌سطح ‌آزمونه، ‌بلافاصله پس ‌از‌ خروج ‌آزمونه‌ها‌ از ‌آب، آزمونه‌ها تکان داده و ‌به سرعت‌ با ‌یک‌ پارچه ‌خشک‌ می‌شوند. سپس وزن هر نمونه M₂ ثبت‌ می‌شود.

جذب ‌آب‌ آزمونه بر اساس رابطه زیر محاسبه می‌شود:

ضریب تصحیح بر اساس نسبت سطح به حجم آزمونه، با استفاده از رابطه زیر به دست می‌آید:

در رابطه فوق، مقدار ۱۲٫۵ در مخرج کسر، نسبت حجم به سطح آزمون‌های به قطر و ارتفاع ۷۵ میلی‌متر به عنوان آزمونه استاندارد است. در شرایطی که قطر مغزه‌ها ‌۲ ±۷۵ میلی‌متر است و طول آن کمتر یا بیشتر از ۷۵ میلی‌متر است، ضریب تصحیح باید از نمودار زیر بر اساس طول آزمونه محاسبه شود. حاصل ضرب جذب آب و ضریب تصحیح، باید به عنوان جذب آب تصحیح شده شناخته شود که معادل جذب آب مغزه‌ای با قطر و طول ۷۵ میلی‌متر است.

جذب آب بتن و روش محاسبه آن

در بتن‌های کم نفوذ و بتن‌های با مقاومت زیاد و تخلخل کم که ممکن است در آزمایش نفوذ‌پذیری آب نتوان در مدت زمان معقولی و تحت فشار اعمالی آب عبور کرده از نمونه را اندازه گرفت (عدم عبور آب از نمونه و ایجاد جریان پایا)، می‌توان از آزمایش نفوذ آب در عمق نمونه که در استاندارد اروپا آورده شده است، استفاده نمود. در این آزمایش با برقراری فشار مشخصی از آب بر بالای نمونه و مدتی معین، میزان آب نفوذ کرده از سطح به داخل آزمونه بتنی اندازه‌گیری شده و با فرمول والنتا، ضریب نفوذپذیری آن به طور غیرمستقیم محاسبه می‌شود:

در این رابطه e عمق نفوذ آب از سطح بتن به داخل آن، v تخلخل حجمی بتن، h فشار آب اعمالی از سطح آزمونه، t زمان اندازه‌گیری شده در پایان آزمایش و k ضریب نفوذپذیری بتن است.

گاربوچی چندین نظریه را در این زمینه مورد بررسی قرار داده است. این نظریه‌ها، سعی در ارتباط پارامترهای ساختمان ذره‌بینی محصولات سیمانی با انتشار (میزان انتشار یون‌ها از طریق منافذ پر از آب) یا با نفوذپذیری (میزان جریان لزج مایعات از طریق ساختار منفذی) داشت. در مصالحی نظیر بتن که دارای ریز ترک‌های زیاد هستند، به دلیل تغییرات غیر قابل پیش‌بینی که در ساختار منفذی آن‌ها در هنگام نفوذ یک مایع خارجی صورت می‌پذیرد، امکان تعیین یک ضریب مشخصه انتقال وابسته به ساختار منفذی آن‌ها به صورت رضایتبخش بسیار مشکل است.

نفوذپذیری به معنی خاصیتی است که حاکم بر آهنگ جریان مایع در جسم متخلخل است. برای جریان پایا، ضریب نفوذپذیری (K) از معادله دارسی به دست می‌آید:

که در آن آهنگ جریان مایع، μ لزجت مایع، ΔH گرادیان فشار، A مساحت سطح و Lضخامت جسم است. ضریب نفوذپذیری بتن در برابر نفوذ گازها یا بخار آب به داخل آن، بسیار کمتر از ضریب نفوذپذیری در برابر نفوذ آب مایع است. به همین دلیل، آزمایش‌های اندازه‌گیری نفوذپذیری عموماً با استفاده از آب بدون هوای محلول انجام می‌گیرد.

نفوذپذیری بتن را می‌توان با استفاده از آزمایشات متعدد به دست آورد، لیکن نتایج بیشتر نسبی هستند. در اغلب این آزمایش‌ها اطراف آزمونه بتنی پوشانده می‌شود و آب تحت فشار به سطح بالایی آن اعمال می‌شود. وقتی شرایط جریان پایدار پدید آمد، مقدار آبی را که از ضخامت معینی از بتن در مدت زمان مشخص عبور می‌کند، اندازه‌گیری می‌کنند. نفوذپذیری بتن در مقابل آب به صورت ضریب نفوذپذیری با قرار دادن مقادیر اندازه‌گیری شده در رابطه دارسی محاسبه می‌شود.

بیشتر بخوانید: آب بتن

تأثیر نفوذپذیری خمیر سیمان بر نفوذپذیری بتن

در خمیر سیمان هیدراته شده، اندازه و پیوستگی منافذ در هر نقطه حین فرآیند هیدراتاسیون، ضریب نفوذپذیری را کنترل می‌کند. آب مخلوط به طور غیرمستقیم مسئول نفوذپذیری خمیر سیمان هیدراته شده است، زیرا میزان این آب، در ابتدا نشان‌دهنده کل فضای خالی است و پس از انجام هیدراتاسیون، نشان‌دهنده فضای پُر نشده پس از مصرف آب است؛ چه این آب مصرف شده برای فعل و انفعالات هیدراتاسیون به کار رفته شده باشد و چه تبخیر شده و به داخل محیط رفته باشد. ضریب نفوذپذیری خمیر سیمان تازه در حدود^۴- ۱۰ تا ^۵- ۱۰ سانتی‌متر بر ثانیه است.

همان‌گونه که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، حین فرآیند هیدراتاسیون به تدریج که تخلخل مویینگی کاهش می‌یابد، ضریب نفوذپذیری نیز کمتر می‌شود، اما رابطه‌ی مستقیمی‌ میان این دو وجود ندارد. برای مثال هنگامی که تخلخل مویینگی از ۴۰% به ۳۰% کاهش می‌یابد، (مطابق نمودار) نفوذپذیری به مقدار خیلی بیشتر (یعنی از حدود ^۱۲- ۱۱۰×۱۰ به^۱۲- ۲۰×۱۰ سانتی‌متر بر ثانیه) افت می‌کند، در صورتی که بر اثر کاهش بیشتر، تخلخل از ۳۰% به ۲۰% رسیده و افت خیلی کمی در نفوذپذیری به وجود می‌آید.

دلیل این موضوع آن است که در ابتدا با پیشرفته فرآیند هیدراتاسیون سیمان، حتی مقدار کم کاهش تخلخل مویینگی کل، با تقسیم قابل توجه منافذ بزرگ همراه است. بنابراین اندازه و تعداد کانال‌های جریان به میزان زیادی کاهش می‌یابد.

سن (روز)	ضریب نفوذپذیری (cm/sec)10×-۱۱
تازه	۲۰/۰۰۰/۰۰۰
۵	۴/۰۰۰
۶	۱/۰۰۰
۸	۴۰۰
۱۲	۵۰
۲۴	۱۰
نهایی	۶

به طور کلی زمانی که نسبت آب به سیمان زیاد و درجه هیدراتاسیون کم باشد، خمیر سیمان تخلخل مویینگی زیادی خواهد داشت و شامل تعداد نسبتاً زیادی از منافذ بزرگ و کاملاً به هم متصل می‌شود و در نتیجه، ضریب نفوذپذیری آن افزایش می‌یابد. با پیشرفت هیدراتاسیون، اندازه بسیاری از منافذ کاهش یافته (مثلاً به ۱۰۰ نانومتر یا کمتر) و همچنین، اتصال زنجیری‌شان را از دست خواهند داد و در نتیجه، تراوایی‌شان نیز کاهش می‌یابد.

ضریب نفوذپذیری خمیر سیمان هنگامی که بیشتر منافذ مویینه کوچک بوده و به هم متصل نباشند، cm/sec 10^-12 است. طبق مشاهدات در خمیر سیمان معمولی، انفصال با شبکه مویینه عموماً زمانی اتفاق می‌افتد که تخلخل مویینه در حدود ۳۰% باشد. (نسبت‌های آب به سیمان کمتر از ۰٫۶). برای خمیرهای با نسبت آب به سیمان ۰٫۴، ۰٫۴۵، ۰٫۵، ۰٫۶ و ۰٫۷ این پدیده به ترتیب بعد از ۳، ۷، ۱۴، ۱۸۰ و ۳۶۵ روز عمل‌آوری مرطوب اتفاق می‌افتد. از آن‌جا که در بیشتر مخلوط‌های بتن، نسبت آب به سیمان به ندرت از ۰٫۷ فراتر می‌رود، لذا واضح است که در بتنی که به خوبی عمل‌آوری شده باشد، خمیر سیمان عامل اصلی مؤثر در ضریب نفوذپذیری نیست.

تأثیر تقسیم شدن مویینه‌ها روی نفوذپذیری، نشان‌دهنده این واقعیت است که نفوذپذیری تابع ساده‌ای از تخلخل نیست. همان‌گونه که در شکل زیر نشان داده شده است، این امکان وجود دارد که دو جسم متخلخل با تخلخل یکسان، دارای نفوذپذیری متفاوت باشند. در واقع یک مسیر عبور بزرگ که حفره‌های مویینه را به هم متصل می‌سازند، باعث نفوذپذیری زیاد می‌شود، در حالی که ممکن است مقدار تخلخل واقعاً تغییری نکند.

تأثیر نفوذپذیری سنگدانه‌ها بر نفوذپذیری بتن

در مقایسه با تخلخل مویینگی ۳۰ تا ۴۰% در خمیرهای سیمان متعارف بتن‌های سخت شده، حجم منافذ در اغلب سنگدانه‌های طبیعی معمولاً زیر ۳% بوده و به ندرت از ۱۰% تجاوز می‌کند. بنابراین انتظار می‌رود نفوذ‌پذیری سنگدانه از نفوذپذیری خمیر سیمان خیلی کمتر باشد؛ البته لزوماً همیشه به این صورت نیست. از داده‌های نفوذپذیری سنگ‌های طبیعی و خمیر سیمان (جدول زیر) این ‌طور به نظر می‌رسد که ضریب نفوذ‌پذیری سنگدانه‌ها هم همانند خمیرهای سیمان هیدراته شده با نسبت‌های آب به سیمان در محدوده ۰٫۳۸ تا ۰٫۷۱ متغیر هستند.

نوع سنگ	ضریب نفوذپذیری (m/sec)	نسبت آب به سیمان خمیر عمل آمده با ضریب نفوذپذیری یکسان
سنگ بازالتی	۱۰-۱۲×۲٫۴۷	۰٫۳۸
دیوریت کوارتزی	۱۰-۱۲×۲٫۴۷	۰٫۴۲
مرمر	۱۰-۱۱×۸٫۲۴	۰٫۴۸
مرمر	۱۰-۱۰×۲٫۳۹	۰٫۶۶
گرانیت	۱۰-۹×۵٫۳۵	۰٫۷
ماسه سنگ	۱۰-۸×۱٫۲۳	۰٫۷۱
گرانیت	۱۰-۸×۱٫۵۶	۰٫۷۱

دلیل اینکه نفوذپذیری بعضی سنگدانه‌های با تخلخل پایین، در حدود ۱۰% ممکن است خیلی بیشتر از خمیرهای سیمان باشد، این است که ابعاد منافذ مویینه خمیر سیمان عمل‌آوری شده در محدوده ۱۰ تا ۱۰۰ نانومتر است، در صورتی که اندازه منافذ سنگدانه‌ها به طور متوسط بزرگ‌تر از ۱۰ میکرومتر است. در بعضی از چرت‌ها و سنگ‌های آهکی، منافذ از نظر اندازه، شامل مقدار بسیار زیادی منافذ ریز می‌شوند و در نتیجه، نفوذپذیری آنها کم می‌شود، ولی سنگدانه‌ها تحت انبساط و ترک خوردگی همراه با حرکت کند رطوبت و فشار هیدرواستاتیکی حاصله به وجود آمده‌اند.

در مقاله جذب آب بتن از نقطه نظر تئوریک انتظار می‌رود اضافه کردن ذرات سنگدانه با نفوذ‌پذیری کم به خمیر سیمان، نفوذپذیری کل سیستم را کاهش دهد. این بنیان، به ویژه در مورد خمیرهای با نسبت زیاد آب به سیمان و در سنین اولیه آن که تخلخل مویینگی زیاد است، صادق است. از آن‌جا که ذرات سنگدانه‌ها باید کانال‌های جریان داخل ماتریس خمیر سیمان را قطع نماید، بنابراین ملات با بتن، در مقایسه با خمیر سیمان خالص، با نسبت آب به سیمان و درجه بلوغ یکسان، باید ضریب نفوذپذیری کمتری داشته باشد.

داده‌های حاصل از آزمایش‌ها دلالت بر آن دارند که چنین اتفاقی در عمل نمی‌افتد. دو مجموعه داده در شکل زیر به روشنی نشان می‌دهند که اضافه نمودن سنگدانه به خمیر سیمان یا ملات، نفوذپذیری را به میزان زیادی افزایش می‌دهد. در حقیقت، هر چه اندازه سنگدانه بزرگ‌تر باشد، ضریب نفوذپذیری بیشتر می‌شود. به طور متعارف، ضرایب نفوذپذیری بتن با مقاومت متوسط (با سنگدانه‌های ۳۸ میلی‌متری و با ۳۵۶ کیلوگرم سیمان در متر مکعب و نسبت آب به سیمان ۰٫۵) و بتن با مقاومت کم که در سد‌سازی مصرف می‌شود (با سنگدانه‌های به اندازه ۷۵ تا ۱۵۰ میلی‌متر، و با ۱۴۸ کیلوگرم سیمان در متر مکعب و نسبت آب به سیمان ۰٫۷۵) به ترتیب در حدود ^۱۰-۱۰ ×۱ و ^۱۰-۱۰ ×۳۰ است.

بیشتر بخوانید: ۶ روش اندازه‌گیری و آزمایش کارایی بتن

نفوذپذیری در مقابل آب، اساساً به نسبت آب به سیمان – که اندازه، حجم و پیوستگی نفوذپذیری منافذ مویین را تعیین می‌کند – و بزرگ‌ترین اندازه سنگدانه – که روی ریزترک‌های ناحیه انتقال بین درشت‌دانه و خمیر سیمان تأثیر می‌گذارد – بستگی دارد. توضیح اینکه چرا نفوذپذیری ملات یا بتن از نفوذپذیری خمیر سیمان متناظر با آن بیشتر است، به ریزترک‌های موجود در ناحیه انتقال بین سنگدانه و خمیر مربوط می‌شود.

اندازه سنگدانه و دانه‌بندی آن روی مشخصات آب انداختگی مخلوط بتن مؤثر است که این نیز به نوبه خود روی مقاومت ناحیه انتقال تأثیر می‌گذارد. طی دوره‌های هیدراتاسیون اولیه به دلیل تفاوت بین کرنش‌های خمیر سیمان و سنگدانه، ناحیه انتقال ضعیف بوده و در برابر ترک‌خوردگی آسیب‌پذیر است. این کرنش‌ها، عموماً ناشی از جمع‌شدگی ناشی از خشک شدن، جمع‌شدگی حرارتی و بار اعمال شده خارجی هستند. ترک‌های ناحیه انتقال آن‌قدر کوچکند که با چشم غیرمسلح نمی‌توان آن‌ها را دید، اما عرضشان بزرگ‌تر از عرض حفره‌های مویینه موجود در ماتریس خمیر سیمان است و بنابراین با افزایش ارتباطات داخلی سیستم، نفوذپذیری آن افزایش می‌یابد.

در این مقاله تلاش کردیم هر آنچه لازم است درباره جذب آب بتن و نفوذپذیری آن بدانید، در اختیار شما بگذاریم. امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید میزان جذب آب بتن را محاسبه کنید و از میزان نفوذپذیری آن مطلع شوید.