مقدار و روش مصرف روان کننده بتن: راهنمای کامل استفاده

هر یک از افزودنی‌های بتن برای بهبود چندی از خصوصیات بتن به کار گرفته می‌شوند. یکی از مشکلات بتن تازه، سفت شدن به دلیل کاهش آب یا شروع گیرش سیمان است. برای مقابله با سفتی و قوام بتن، افزودن آب به مخلوط بتنی، روشی مؤثر با بازدهی سریع است، ولی بکارگیری این روش، موجب افت کیفیت و مقاومت بتن می‌شود. در این مقاله از بلاگ رامکا قصد داریم به مقدار و روش مصرف روان کننده بتن و به طور کلی، راهنمای مصرف روان کننده بتن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

مقدار و روش مصرف روان کننده بتن

شیوه نوینی که دانشمندان برای حفظ روانی و کارپذیری بتن ارائه نمودند، بکارگیری ترکیبات شیمیایی محلول در آب بود؛ ترکیباتی که مقدار و روش مصرف آن در هر بتن، با توجه به نوع کاربرد، شرایط پروژه و آب و هوا متغیر است. همان‌طور که می‌دانید هر مخلوط بتنی ۴۰% آب دارد. برای کاهش این آب و حفظ روانی در هر وضعیت، مقدار مصرف روان کننده بتن متفاوت خواهد بود؛ البته فاکتورهایی مثل گرمای هوا، افزایش مصرف سیمان و در پی آن، تولید حرارت هیدراتاسیون، نیاز بتن به روان کننده را افزایش می‌دهد.

اندازه‌گیری دقیق روان‌کننده پیش از افزودن به مخلوط بتنی، به دلیل کم بودن مقدار مصرف الزامی است. این میزان با توجه به در نظر گرفتن عوامل مختلف، بین ۰٫۵ تا ۱٫۵% وزن سیمان توصیه شده است. عامل مؤثر بر میزان مصرف روان کننده بتن، سطح ویژه ذرات سیمان است؛ یعنی هر چه ذرات سیمان ریزتر باشد، مصرف روان کننده بتن بیشتر می‌شود.

اصالت عملکرد روان کننده بتن، جدا کردن این ذرات از یکدیگر است تا آب به راحتی از میان ذرات عبور کند. حال در صورتی که ذرات ریز شده و تعداد آن‌ زیاد شود، مقدار بیشتری روان کننده برای جدا کردن ذرات نیاز خواهد بود. برای بکارگیری این مواد، لازم است آن را همانند دیگر مواد تشکیل‌دهنده بتن به دیگ اختلاط اضافه کرده و به خوبی مخلوط کنید تا بتنی یکنواخت حاصل شود.

بیشتر بخوانید: روان کننده بتن چیست؟

عوامل مؤثر بر مقدار مصرف روان کننده بتن

با اینکه مقدار مصرف روان کننده بتن با انجام آزمایشات متعدد کارشناسان و متخصصان حرفه‌ای محدوده استاندارد توسط شرکت تولید کننده ارائه شده و به اطلاع مجریان بتن‌ریزی می‌رسد، اما میزان مصرف روان کننده بتن در هر مخلوط بتنی به عوامل زیر وابسته است:

• نسبت آب به سیمان یا همان طرح اختلاط و مقاومت نهایی مورد نیاز
• اسلامپ بتن
• انتظارات اصلی پروژه از بتن مصرفی، مثل: بتن نما یا قطعات پیش‌ساخته بتنی
• شرایط آب و هوایی، چون گرمای بیش از حد بتن و از دست رفتن آب بتن
• نوع و غلظت روان کننده بتن
• بکارگیری انواع افزودنی‌ بتن که در شرایط گیرش و قوام بتن تأثیر مستقیم دارد، همانند زودگیر بتن و الیاف بتن
• خواص شیمیایی و فیزیکی بتن: هر چه میزان C3A سیمان بیشتر باشد، به دلیل نیاز آبی بیشتر سیمان به روان کننده بتن بیشتری نیاز خواهد بود.

اگر قرار است روان کننده ابتدا رقیق شده و سپس به بتن اضافه شود، بهتر است حجم آبی که توسط این افزودنی در طرح اختلاط بتن شرکت می‌کند، در نظر گرفته شود؛ البته این موضوع فقط مناسب روان کننده‌های غلیظ است که نیاز به رقیق کردن و افزودن به بتن دارند.

روش مصرف و راهنمای استفاده روان کننده بتن

روش مصرف روان کننده بتن، به نوع آن وابسته است؛ چنان که می‌توان روان کننده کندگیر را به مواد خشک اولیه بتن اضافه کرد؛ این در حالی است که روان کننده بتن به صورت مایع است و برای افزودن آن به بتن، بهتر است ابتدا آن را با آب رقیق نمود و سپس به مخلوط بتنی اضافه کرد.

این ترکیب شیمیایی باید توسط نیروی خبره به بتن اضافه شود، چرا که در صورت کم و زیاد شدن افزودنی، شاهد مشکلاتی از قبیل: هوای بتن تازه، زمان گیرش بسیاردیر و آب‌انداختگی بتن خواهید بود. از دیگر روش‌های حرفه‌ای افزودن روان‌کننده، ترکیب جزئی و تدریجی آن است تا در هر مرحله شاهد تغییرات بتن باشید.

راهنمای استفاده از روان کننده بتن در بچینگ

در مرحله ساخت بتن در بچینگ، شن و ماسه ترکیب شده و برای جلوگیری از استهلاک شدید، آب به آن اضافه می‌شود. پس از این مرحله، امکان خرید روان کننده بتن و افزودن آن به مخلوط بتنی وجود دارد. در نهایت نیز سیمان به مخلوط بتنی اضافه می‌شود تا موجب چسبندگی و قوام بتن گردد. در نظر داشته باشید برای خروج یکنواخت بتن، استفاده از روان کننده بسیار مطلوب است.

راهنمای استفاده از روان کننده بتن در محل پروژه

اضافه کردن افزودنی روان کننده در محل پروژه، با مشکلی اساسی همراه است و آن، عدم اختلاط و ترکیب مناسب روان کننده در مخلوط بتنی است. برای رفع این مشکل، رقیق کردن روان کننده در آب و مخلوط کردن آن به مدت ۳ تا ۷ دقیقه در کامیون حمل بتن (تراک میکسر)، روشی بسیار مناسب است. در نظر داشته باشید اگر مواد افزودنی بتن در محل پروژه (پای کار) به مخلوط بتن اضافه شوند، بیشترین تأثیر را روی مخلوط بتنی دارند، چرا که پس از افزودن بتن زمانی تلف نخواهد شد.

بیشتر بخوانید: کاربرد روان کننده بتن

راهنمای استفاده از روان کننده بتن در آزمایشگاه

میزان مصرف افزودنی بتن در آزمایشگاه، با حالت طبیعی متفاوت است؛ چرا که در آزمایشگاه تمام شرایط تنظیم شده و استاندارد است و بعضی شرایط طبیعی، مثل تأثیر نور خورشید یا وزش باد به سختی فراهم می‌شود.

همان‌طور که می‌دانید اگر شرایط ساخت و عمل‌آوری بتن متفاوت باشد، میزان استفاده مواد نیز متفاوت خواهد بود. نمونه آزمایشگاهی به ‌دلیل کم بودن حجم ساخت، با نمونه ساخته شده در واقعیت متفاوت است. از این رو کارشناسان با در نظر گرفتن تمام این عوامل و تأثیرات مثبت و منفی آن، میزان مصرف استاندارد را برای روان کننده تعیین نموده و در اختیار مشتریان قرار می‌دهند.

راهنمای استفاده از روان کننده بتن به صورت ترکیبی (مقداری در بچینگ و ریدوز در محل پروژه)

در صورتی که هوا گرم باشد و آب بتن در اثر تبخیر سطحی از دست برود یا سرعت واکنش هیدراتاسیون در اثر افزایش دما زیاد شود، روان کننده‌ای‌ که در بچینگ اضافه شده، تأثیر مطلوبی در بتن‌ریزی نخواهد داشت، چرا که با گذشت زمان، دما بر روانی بتن غلبه می‌کند.

در صورتی که تصمیم بر افزودن روان‌کننده در محل پروژه باشد، از ابتدای ساخت بتن در کارخانه تا کامیون حمل، فرسایش و استهلاک شدیدی وجود خواهد داشت، ولی با افزودن روان کننده در محل، انرژی و هزینه کمتری برای تهیه بتن صرف می‌شود.

بهترین روش استفاده از روان کننده بتن، افزودن مقداری از آن در محل ساخت برای روان شدن بتن، کاهش انرژی و استهلاک ساخت بتن و کاهش نیاز آبی مخلوط و تکمیل کردن مقدار مورد نیاز افزودنی در محل پروژه برای حفظ کیفیت و روانی بتن است.

بیشتر بخوانید: تأثیر روان کننده بتن

مقدار و روش مصرف روان کننده بتن رامکا

میزان و روش مصرف روان کننده بتن گروه رامکا، به اسلامپ اولیه بتن – که به صورت چشمی تخمین زده می‌شود – وابسته است. پس از انتقال بتن به دهانه تراک، روان کننده به آرامی روی بتن اضافه شده و ۵ دقیقه هم‌زده می‌شود. در این زمان با مشاهده روانی بتن، لازم است از میزان تأثیر روان کننده بر بتن مطمئن شده و در صورتی که به روانی دلخواه نرسیده بود، مجدداً افزودنی را به آن اضافه کنید.

مقدار و روش مصرف روان کننده بتن رلیکس

میزان مصرف روان کننده بتن رلیکس، بین 0.5 تا ۱٫۵% وزن سیمان متغیر است. برای آگاهی از میزان دقیق مصرف، با توجه به پروژه و شرایط محیطی، عددی ارائه می‌شود. برای مشاوره و نحوه مصرف این روان کننده، با واحد پشتیبانی صنایع شیمیایی ساختمان رامکا تماس حاصل فرمایید. جهت بررسی تأثیر نمونه این ماده بر بتن لازم است بدانید به یک کامیون حمل بتن شش متری که بتنی با عیار ۴۰۰ کیلوگرم و اسلامپ ۸ دارد، با افزودن ۱۰ کیلوگرم رلیکس می‌توان اسلامپ بتن را به عدد ۱۳ رساند.

مقدار و روش مصرف روان کننده بتن فانتوم

میزان مصرف این روان کننده بتن برای هر مترمکعب، ۱٫۵ کیلوگرم است. مصرف روان کننده بتن فانتوم، اندکی کمتر از روان کننده بتن رلیکس است و در نهایت تا ۱% وزن سیمان توصیه شده است. این میزان مصرف نسبت آب به سیمان را تا ۲۵% کاهش داده و کارایی بتن را تا ۱٫۵ ساعت در دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد حفظ می‌کند.

همان‌طور که گفته شد، محدوده استاندارد مصرف روان کننده و قیمت روان کننده بتن، توسط شرکت‌های تولیدکننده ارائه شده و به اطلاع مجریان بتن‌ریزی می‌رسد. از این رو لازم است از این ترکیب شیمیایی به میزان لازم در مخلوط بتنی استفاده شود تا بتنی با اسلامپ و کارایی بالا ایجاد شود. در این مقاله تلاش شد مقدار مصرف روان کننده بتن شرح داده شود و در کنار آن، روش‌های استفاده از این محصول نیز بیان شود. امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید بتنی با کارایی مناسب تولید کنید.